Ավանդական մշակաբույսերով և էկո-տեխնոլոգիաների կիրառությամբ համայնքային այգու հիմնումը որպես ոչ մետաղական հանքարդյունահանման այլընտրանք

Ծրագրի մանրամասներ և արդյունքներ

Առաջարկվող ծրագրով նախատեսվում է 1 հա մակերեսով հողերի վրա հիմնել համայնքային այգի` ոռոգման նոր տեխնոլոգիաների կիրառությամբ: Մասնավորապես, նախատեսվում է կաթիլային ոռոգում` մշակվելիք ծառատեսակների և անձրևացման եղանակով ոռոգում` մշակվող ցանքատարածների համար: Նախատեսված ցանքային մշակաբույսի և ծառատեսակների մշակությամբ նախատեսվում է բարձրացնել ոռոգման արդյունավետությունը, բարելավել հողաշերտը և վերջինիս բերրիությունը: Ծրագրով նախատեսվում է ավանդական մշակաբույսերի մշակում, որոնք տիպիկ են տվյալ տարածաշրջանի համար, ինչպես նաև ստացված բերքի փոքր ծավալներով վերամշակում` էկոլոգիապես մաքուր և հուսալի մեթոդներով: Ծրագիրն իրականացվելու է Գեղարքունիքի մարզի Գեղհովիտ համայնքում, որն հայտնի է իր խնդիրներով` կապված ոչ մետաղական, մասնավորապես բազալտի հանքավայրերի առկայության հետ:

Քարհանքերի և քարի վերամշակման գործարանների աստիճանական ավելացումը լուրջ սպառնալիքներ է առաջացնում համայնքային հողերի համար: Նախագծի տարածքի հարևանությամբ գործող բազալտի վերամշակման գործարանը հանգեցրել է թեք լանջի պատռվածք-խորշի առաջացման` ծրագրի տարածքից 4 անգամ ավելի մեծ մակերեսով: Այս և այլ նմանատիպ տարածքների աստիճանական ավելացումը հանգեցնում է այդ տարածքներին հարակից գյուղատնտեսական հողերի դեգրադացիայի` զրկելով տեղական ֆերմերներին լրացուցիչ եկամուտներ ստանալու հնարավորությունից: Ծրագրի նպատակն է գյուղատնտեսական հողերի դեգրադացիայի կանխումը` համայնքային ցուցադրական այգու հիմնման միջոցով, ցույց տալով այս նախաձեռնության ֆինանսական կայունությունը և երկարաժամկետ օգուտների հնարավորությունը որպես այլընտրանք տիպիկ հանրադյունաբերական համայնքի համար: Ակնկալվում է, որ ծարգրով իրականացված տնտեսագիտական համեմատական վերլուծությունները կխրախուսեն ներդրումների վերաուղղորդումը հանքարդյունաբերությունից դեպի կայուն գյուղատնտեսություն: 

Նախագծի արդյունքները

Ծրագրի իրականացումից հետո կունենաք հետևյալ արդյունքները.

• 1 հա մակերեսով համայնքային այգու հիմնում Գեղհովիտ համայնքում, որը կկառավարվի «Գեղհովիտ» սոցիալական զարգացման հիմնադրամի կողմից:
• «Գեղհովիտ» սոցիալական զարգացման հիմնադրամի գրանցում ՀՀ արդարադատության նախարարության Պետ. Ռեգիստրի գործակալությունում:
• 0.6 հա մակերեսով կտավատի ցանքատարածքի և 400 գծմ չիչխանի սահմանաշերտի հիմնում և մշակում:
• 10 տարվա կտրվածքով առնվազն 300լ կտավատի ձեթի և 300 լ չիչխանի յուղի տրամադրում համայնքի բուժ. Հաստատության կարիքների բավարարման համար:
• Ավանդական մշակաբույսերի պահպանության, մշակման և կայուն օգտագործման, ինչպես նաև ոռոգման նոր տեխնոլոգիաների կիրառության վերաբերյալ համայնքային բնակչության գիտելիքների բարձրացում` թրեյնինգների միջոցով: