Ձկնային պաշարների պահպանումը քաղաքացիների իրազեկության բարձրացման և պետական քաղաքականության բարեփոխումերի միջոցով

Ծրագրի մանրամասներ և արդյունքներ

Վերջին տասնամյակների ընթացքում Հայաստանի ջրակալներում կտրուկ նվազել են արդյունագործական և տնտեսական նշանակություն ունեցող ձկնատեսակների պաշարները մարդածին մի շարք գործոնների՝ ջրային պաշարների անխնա օգտագործման, հիդրոտեխնիկական կառույցների շահագործման և հատկապես չկարգավորված ձկնորսության ու ձկնագողության հետևանքով: Արդյունքում Հայաստանի ջրակալների բնիկ 22 ձկնատեսակից այսօր հանրապետության կենդանիների Կարմիր գրքում են հայտնվել 10-ը, իսկ տնտեսապես արժեքավոր շատ տեսակների  պաշարները գիշատչորեն ոչնչացված են, և նրանք ներկայում հանդիպում են սակավաթիվ առանձնյակներով: Ստեղծված իրավիճակը մասամբ պայմանավորված է նաև օրենսդրական դաշտի անկատարությամբ, որտեղ հստակ կարգավորված չեն սիրողական ձկնորությամբ զբաղվելու իրավունքը, կարգը, պայմանները, ինչն իր անմիջական ազդեցությունն է գործել քաղաքացիների կողմից անվերահսկելի ու արգելված որսամիջոցներով ձկնային պաշարները անխնա շահագործելու վրա:

Նախագծով նախատեսվում է նպաստել  Հայաստանի Հանրապետության ջրակալների ձկնային պաշարների պահպանմանը քաղաքացիների իրազեկության բարձրացման և ձկնորսության ոլորտում պետական քաղաքականության բարեփոխումերի միջոցով:

Ծրագիրը նախատեսվում է իրականացնել հետևյալ երեք փուլով, որոնք ենթադրում են հետևյալ իրար շաղկապված միջոցառումները: Առաջին փուլում փորձագետների կողմից կմշակվեն Հայաստանի ջրակալներում հանդիպող ձկների տեսակային կազմի ու կենսաբանական առանձնահատկությունների, ինչպես նաև ձկնորսության իրականացման գործող կանոնների և սահմանափակումների մասին տեղեկատվական նյութեր: Միաժամանակ, կուսումնասիրվի և կվերլուծվի սիրողական ձկնորսության ոլորտը կարգավորող օրենսդրական դաշտը, կվերհանվեն առկա խնդիրները, կմշակվեն օրենսդրական և նորմատիվ ակտերի նախագծեր՝ հետագա քննարկումների ու վերամշակման համար: Երկրորդ փուլում տեղեկատվական արշավների միջոցով ձկնատեսակների տարբերակման, այդ ձկնատեսակների կենսաբանական առանձնահատկությունների մասին տեղեկատու նյութերի նախագծերի և սիրողական ձկնորսության օրենսդրական դաշտի առկա վիճակի ու հնարավոր բարեփոխումների մասին քննարկումներ կտարվեն սիրող ձկնորսների ու նրանց հասարակական կազմակերպությունների հետ: Միաժամանակ, նպատակաուղղված աշխատանքներ կտարվեն ձկնորսության ոլորտում քաղաքականություն մշակող և վերահսկողություն իրականացնող կազմակերպություների հետ, որի ընթացքում կքննարկվեն ձկնորսության և ձկնային պաշարների պահպանության քաղաքականության բարելավման օրենսդրական առաջարկությունները և դրանց ներդրման հնարավորությունները: Երրորդ, վերջնական փուլում վերոնշյալ հանդիպումների ու քննարկումների արդյունքում կմշակվեն և կտպագրվեն ձկների մասին տեղեկատու նյութեր, նաև կմշակվեն ձկնորսության և ձկնային պաշարների պահպանության քաղաքականության օրենսդրական բարեփոխումների նախագծեր, որոնք կտարածվեն բոլոր շահառուների շրջանակներում:

Նախագծի արդյունքները

Նախագծի ակնկալվող արդյունքներն են լինելու՝

- Ձկնային պաշարների պահպանությունն ու արդյունավետ շահագործումն ապահովելու նպատակով մշակված օրենսդրական և նորմատիվ փաստաթղթերի նախագծերի առկայություն,

- Հայաստանի ձկնատեսակների, ինչպես ձկնային պաշարների պահպանման ոլորտում օրենսդրական բարեփոխումների իրականացման անհրաժեշտության մասին տեղեկացվածության բարձրացում սիրող ձկնորսների և նրանց հասարակական միավորումների, ինչպես նաև որոշումներ կայացնող մարմինների շրջանակներում,

- Հայաստանի ջրակալներում բնակվող ձկնատեսակների վերաբերյալ նյութերը (դաշտային որոշիչ, թռուցիկներ և պաստառներ) և ձկնային պաշարների պահպանման միջոցառումների մասին նորմատիվ նախագծերը տրամադրված են  ծրագրի բոլոր շահառուներին և որոշումներ կայացնողներին:

Վերջին տասնամյակների ընթացքում Հայաստանի ջրակալներում կտրուկ նվազել են արդյունագործական և տնտեսական նշանակություն ունեցող ձկնատեսակների պաշարները մարդածին մի շարք գործոնների՝ ջրային պաշարների անխնա օգտագործման, հիդրոտեխնիկական կառույցների շահագործման և հատկապես չկարգավորված ձկնորսության ու ձկնագողության հետևանքով: Արդյունքում Հայաստանի ջրակալների բնիկ 22 ձկնատեսակից այսօր հանրապետության կենդանիների Կարմիր գրքում են հայտնվել 10-ը, իսկ տնտեսապես արժեքավոր շատ տեսակների  պաշարները գիշատչորեն ոչնչացված են, և նրանք ներկայում հանդիպում են սակավաթիվ առանձնյակներով: Ստեղծված իրավիճակը մասամբ պայմանավորված է նաև օրենսդրական դաշտի անկատարությամբ, որտեղ հստակ կարգավորված չեն սիրողական ձկնորությամբ զբաղվելու իրավունքը, կարգը, պայմանները, ինչն իր անմիջական ազդեցությունն է գործել քաղաքացիների կողմից անվերահսկելի ու արգելված որսամիջոցներով ձկնային պաշարները անխնա շահագործելու վրա:

Նախագծով նախատեսվում է նպաստել  Հայաստանի Հանրապետության ջրակալների ձկնային պաշարների պահպանմանը քաղաքացիների իրազեկության բարձրացման և ձկնորսության ոլորտում պետական քաղաքականության բարեփոխումերի միջոցով:

Ծրագիրը նախատեսվում է իրականացնել հետևյալ երեք փուլով, որոնք ենթադրում են հետևյալ իրար շաղկապված միջոցառումները: Առաջին փուլում փորձագետների կողմից կմշակվեն Հայաստանի ջրակալներում հանդիպող ձկների տեսակային կազմի ու կենսաբանական առանձնահատկությունների, ինչպես նաև ձկնորսության իրականացման գործող կանոնների և սահմանափակումների մասին տեղեկատվական նյութեր: Միաժամանակ, կուսումնասիրվի և կվերլուծվի սիրողական ձկնորսության ոլորտը կարգավորող օրենսդրական դաշտը, կվերհանվեն առկա խնդիրները, կմշակվեն օրենսդրական և նորմատիվ ակտերի նախագծեր՝ հետագա քննարկումների ու վերամշակման համար: Երկրորդ փուլում տեղեկատվական արշավների միջոցով ձկնատեսակների տարբերակման, այդ ձկնատեսակների կենսաբանական առանձնահատկությունների մասին տեղեկատու նյութերի նախագծերի և սիրողական ձկնորսության օրենսդրական դաշտի առկա վիճակի ու հնարավոր բարեփոխումների մասին քննարկումներ կտարվեն սիրող ձկնորսների ու նրանց հասարակական կազմակերպությունների հետ: Միաժամանակ, նպատակաուղղված աշխատանքներ կտարվեն ձկնորսության ոլորտում քաղաքականություն մշակող և վերահսկողություն իրականացնող կազմակերպություների հետ, որի ընթացքում կքննարկվեն ձկնորսության և ձկնային պաշարների պահպանության քաղաքականության բարելավման օրենսդրական առաջարկությունները և դրանց ներդրման հնարավորությունները: Երրորդ, վերջնական փուլում վերոնշյալ հանդիպումների ու քննարկումների արդյունքում կմշակվեն և կտպագրվեն ձկների մասին տեղեկատու նյութեր, նաև կմշակվեն ձկնորսության և ձկնային պաշարների պահպանության քաղաքականության օրենսդրական բարեփոխումների նախագծեր, որոնք կտարածվեն բոլոր շահառուների շրջանակներում:

Նախագծի արդյունքները

Նախագծի ակնկալվող արդյունքներն են լինելու՝

• Ձկնային պաշարների պահպանությունն ու արդյունավետ շահագործումն ապահովելու նպատակով մշակված օրենսդրական և նորմատիվ փաստաթղթերի նախագծերի առկայություն,
• Հայաստանի ձկնատեսակների, ինչպես ձկնային պաշարների պահպանման ոլորտում օրենսդրական բարեփոխումների իրականացման անհրաժեշտության մասին տեղեկացվածության բարձրացում սիրող ձկնորսների և նրանց հասարակական միավորումների, ինչպես նաև որոշումներ կայացնող մարմինների շրջանակներում,
• Հայաստանի ջրակալներում բնակվող ձկնատեսակների վերաբերյալ նյութերը (դաշտային որոշիչ, թռուցիկներ և պաստառներ) և ձկնային պաշարների պահպանման միջոցառումների մասին նորմատիվ նախագծերը տրամադրված են  ծրագրի բոլոր շահառուներին և որոշումներ կայացնողներին: